I. GIỚI THIỆU
1. Tổng quan
Khoa Nội soi tiêu hóa thuộc Bệnh viện Nhi Trung ương được thành lập vào tháng 03 năm 2013 với tiền thân là Đơn vị Nội soi tiêu hóa hoạt động từ tháng 3 năm 2005. Nội soi tiêu hóa đóng một vai trò quan trọng trong Y học nói chung và Nhi khoa nói riêng, không thể thiếu được trong chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý tiêu hóa ở trẻ em như viêm loét thực quản dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn tính, xử trí dị vật, chảy máu tiêu hóa, bệnh polyp, hẹp thực quản, nội soi mật tụy, … mà không phương pháp nào có thể thay thế được. Sự ra đời của Khoa nội soi tiêu hóa đã, đang và sẽ thúc đẩy các hoạt động nội soi tiêu hóa phát triển mạnh mẽ, mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bệnh nhi trong cả nước và hòa nhập với thế giới.
Trải qua gần hai mươi năm, hoạt động nội soi tiêu hóa tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã có nhiều bước tiến bộ đáng kể. Trang thiết bị nội soi hiện đại gồm 04 dàn nội soi của Hãng Olympus với 14 máy nội soi dạ dày, đại tràng, ruột non và mật tụy, máy xét nghiệm chẩn đoán vi khuẩn Helicobacter Pylori cùng với 02 máy thở cùng nhiều máy theo dõi để đảm bào an toàn cho người bệnh trong quá trình nội soi gây mê. Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng tại Khoa nội soi tiêu hóa được đào tạo bài bản với bề dày kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa phối hợp chặt chẽ với các bác sĩ thuộc Khoa Tiêu hóa, Khoa Gan mật và Khoa gây mê tạo nên tổng thể tối ưu cho công tác chuyên môn. Khoa đã tiếp nhận hơn hai mươi nghìn bệnh nhi mỗi năm. Bên cạnh nhiệm vụ chuyên sâu về nội soi tiêu hóa, chúng tôi luôn quan tâm sát sao đến công tác chống nhiễm khuẩn và đẩy mạnh công tác đào tạo chuẩn mực, nghiên cứu khoa học cũng như hợp tác quốc tế.
Khoa Nội soi tiêu hóa là một địa chỉ tin cậy được gia đình bệnh nhi trao niềm tin trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến nội soi tiêu hóa ở miền Bắc và trong cả nước.
2. Đội ngũ chuyên gia
Khoa Nội soi tiêu hóa là nơi quy tụ đội ngũ các bác sĩ chuyên khoa sâu bao gồm: Phó giáo Sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Chuyên khoa II, Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú, Bác sĩ Chuyên khoa I cùng với đội ngũ điều dưỡng 100% có bằng cử nhân được đào tạo bài bản về nội soi chuyên sâu nội soi tiêu hóa trẻ em cũng như quy trình khử khuẩn dụng cụ nội soi chuẩn mực. Bên cạnh đó, đội ngũ bác sĩ gây mê và điều dưỡng phụ mê cũng được đào tạo chuyên ngành gây mê cho trẻ em. Chúng tôi rất quan tâm đến việc kiểm tra và giám sát cũng như tái đào tạo cho đội ngũ chuyên môn tại Khoa để nâng cao trình độ và an toàn cho người bệnh.
Đội ngũ nhân viên y tế được đào tạo trong và ngoài nước, yêu nghề, yêu trẻ em, có nhiều năm kinh nghiệm, chuyên nghiệp, tận tâm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý bằng phương pháp nội soi tiêu hóa cho bệnh nhi.
II. CÁC BỆNH LÝ THƯỜNG GẶP
1. Bệnh lý thường gặp
– Viêm thực quản do trào ngược dạ dày thực quản;
– Viêm loét dạ dày, tá tràng;
– Viêm dạ dày do dị ứng sữa;
– Polyp đại trực tràng;
– Dị vật ống tiêu hóa;
– Bỏng thực quản do nuốt hóa chất axít hoặc kiềm;
– Hẹp thực quản sau mổ teo thực quản.
2. Các bệnh lí hiếm gặp
– Nấm thực quản;
– Viêm thực quản tăng bạch cầu ưa axít;
– Co thắt tâm vị;
– Bệnh lý ruột viêm: Crohn, viêm đại trực tràng chảy máu;
– Viêm đại trực tràng do nhiễm trùng;
– U dạ dày;
– U đại trực tràng và hồi tràng đoạn cuối;
– Dị dạng mạch máu đại trực tràng;
– Trĩ ở trẻ lớn.
III. CÁC DỊCH VỤ ĐANG THỰC HIỆN
1. Các dịch vụ nội soi thường quy trong chẩn đoán
– Test thở tìm vi khuẩn Helicobacter Pylori;
– Nội soi thực quản dạ dày tá tràng chẩn đoán và sinh thiết;
– Nội soi đại trực tràng chẩn đoán;
– Nội soi với chế độ NBI (dải tần hẹp) gợi ý chẩn đoán ung thư.
– Sinh thiết niêm mạc dạ dày và làm xét nghiệm nhanh tại chỗ (Rapid urease test) để chẩn đoán nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori.
– Sinh thiết niêm mạc thực quản dạ dày tá tràng, sau đó gửi Khoa Giải phẫu bệnh làm xét nghiệm tế bào học đánh giá mức độ viêm, hoạt động của viêm, nguyên nhân và chẩn đoán ung thư. Xét nghiệm này rất có giá trị trong chẩn đoán nguyên nhân một số bệnh như viêm thực quản do tăng bạch cầu ái toan, mức độ nhiễm Helicobacter Pylori.
– Sinh thiết niêm mạc dạ dày, sau đó gửi Khoa Vi sinh để làm xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn Helicobacter Pylori và kháng sinh đồ.
– Sinh thiết niêm mạc đại trực tràng và hồi tràng đoạn cuối, sau đó gửi Khoa Giải phẫu bệnh đánh giá tình trạng viêm, nguyên nhân, đặc biệt có giá trị trong bệnh lí Crohn, viêm loét đại trực tràng chảy máu, lao ruột và ung thư.
2. Các dịch vụ nội soi thường quy trong điều trị
– Nội soi thực quản dạ dày tá tràng can thiệp dị vật.
– Nội soi đại trực tràng can thiệp dị vật.
– Nội soi cắt bã thức ăn.
– Nội soi đại trực tràng cắt polyp.
– Nội soi dạ dày tá tràng cắt polyp.
– Nội soi cầm chảy máu ổ loét bằng tiêm Adrenalin 1/10000.
– Nội soi cầm chảy máu ống tiêu hóa bằng kẹp clip.
– Nội soi cầm chảy máu ổ loét bằng Argon.
– Nội soi nong thực quản.
– Nội soi nong cơ thắt tâm vị.
– Nội soi nong thực quản kết hợp áp Mitomycine C tại chỗ.
– Nội soi nong thực quản kết hợp tiêm corticoid tại chỗ.
– Nội soi đặt stent thực quản.
– Nội soi thắt tĩnh mạch thực quản dạ dày.
– Nội soi mở thông dạ dày.
– Nội soi lấy cục máu đông điều trị tắc mạch trĩ.
3. Các dịch vụ phức tạp
– Nội soi ruột non.
– Nội soi viên nang.
– Nội soi mật tụy chẩn đoán và điều trị.
4. Các dịch vụ dự kiến sẽ triển khai
– Nội soi cắt sẹo xơ trong hẹp thực quản.
– Siêu âm nội soi.
5. Cơ sở vật chất, trang thiết bị
Khoa Nội soi tiêu hóa được đầu tư các trang thiết bị hiện đại với:
– 04 dàn nội soi CV-150, CV-170, EXTRA II CV-180 của hãng Olymphus kết hợp chế độ ánh sáng xanh (NBI) tăng mức độ chính xác khi sinh thiết tổn thương, hữu ích đặc biệt trong chẩn đoán ung thư;
– Hơn 10 máy nội soi thực quản dạ dày tá tràng cho trẻ em và người lớn, máy nội soi đại tràng cho trẻ em và người lớn, máy nội soi ruột non bong đôi, máy nội soi mật tụy, máy đốt cầm máu bằng khí Argon, máy bơm C02 dùng trong nội soi đại tràng;
– Hệ thống máy rửa nội soi để đảm bảo quy trình khử khuẩn máy nội soi đạt tối ưu;
– 02 máy test thở để phục vụ chẩn đoán nhiễm Helicobacter Pylori bằng phương pháp không xâm nhập với độ chính xác cao;
– Bên cạnh thiết bị nội soi hiện đại, chúng tôi có 02 máy thở cùng với 10 máy theo dõi chức năng sống cho người bệnh trong quá trình gây mê và nội soi bao gồm máy theo dõi 05 thông số và máy đo mạch-bão hòa oxy qua da;
– Hệ thống oxy được thiết kế sẵn sàng tại mỗi vị trí của người bệnh để đề phòng khi cấp cứu xảy ra.
Cơ sở vật chất của khoa nội soi cũng rất đẹp và hiện đại:
– Khoa Nội soi tiêu hóa của chúng tôi với diện tích 700 m2 bao gồm phòng chờ, phòng tiếp đón, phòng khám nội soi-gây mê, phòng chuẩn bị bệnh nhân trước nội soi, phòng nội soi, phòng hồi tỉnh, phòng khử khuẩn dụng cụ nội soi, phòng thay đồ cho nhân viên. Bệnh nhân được đi theo 1 luồng nhất định để đảm bảo công tác chống nhiễm khuẩn. Không gian giữa phòng khám nội soi – gây mê và phòng chuẩn bị trước nội soi được bố trí linh hoạt đảm bảo chức năng nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp và trang trọng.
– Hơn 20 cáng nội soi được đưa vào hoạt động đồng thời và ga trải cáng được thay sau mỗi bệnh nhân với mục đích sạch và tránh lây chéo.
IV. CÁC THÀNH TỰU NỔI BẬT
1. Chuyên môn
Phục vụ số lượng lớn bệnh nhân nội soi tiêu hóa chẩn đoán – điều trị và test thở tìm vi khuẩn Helicobacter Pylori.
Thực hiện các kĩ thuật cao mà chúng tôi là tiên phong hoặc rất ít sở nội soi tiêu hóa Nhi có thể thực hiện được:
– Nội soi mật tụy;
– Nội soi ruột non;
– Nội soi cắt bã thức ăn;
– Nong thực quản;
– Nong thực quản kết hợp áp Mitomycine C;
– Nong thực quản kết hợp tiêm corticoid tại chỗ.
Dưới sự giúp đỡ của Ban Giám Đốc Bệnh viện Nhi Trung ương và Hội Nhi khoa Việt Nam, chúng tôi đã tổ chức thành công Hội nghị Nội soi tiêu hóa Nhi năm 2018 với sự tham gia hơn 230 đại biểu đến từ các miền của tổ quốc và đặc biệt sự có mặt của 06 báo cáo viên đầu ngành nội soi tiêu hóa Nhi đến từ Pháp, Ý, Nhật và Philippin.
Thành viên tham gia chính của Website nội soi tiêu hóa Nhi Khoa: noisoitieuhoanhi.org
2. Đào tạo, nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế
Chuyển giao kĩ thuật nội soi tiêu hóa Nhi cho hầu hết các tỉnh miền Bắc nước ta và nhiều học viên đến từ các bệnh viện và phòng khám tư nhân. Chúng tôi đã tạo nên một địa chỉ đào tạo nội soi tiêu hóa Nhi có uy tín trong cả nước với quy trình đào tạo nội soi tiêu hóa chuẩn mực: Giáo trình đào tạo nội soi tiêu hóa đã được bổ y tế thẩm định, giảng lý thuyết tập trung theo lớp, giảng thực hành chia theo nhóm. 100% các học viên đào tạo thực nghiệm thành thạo trước khi vào người bệnh, đánh giá cuối khóa bằng đề thi lý thuyết và thực hành trên người bệnh.
Thiết lập và duy trì tốt đẹp mối quan hệ quốc tế với các chuyên gia nước ngoài trong lĩnh vực hội chẩn các ca bệnh lâm sàng, chia sẻ kiến thức chuyên môn và nghiên cứu khoa học.
Trưởng Khoa nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Nhi Trung ương
TS. Phan Thị Hiền
