Tầm cao mới trong phẫu thuật nội soi nhi khoa

29/09/2014

Vừa qua, bệnh viện được trang bị hệ thống phẫu thuật nội soi sử dụng robot. Để hiểu rõ về phương pháp này, phóng viên Báo Người Hà Nội đã có cuộc phỏng vấn TS. BS Phạm Duy Hiền – Phó Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Nhi Trung ương. Người tham gia trực tiếp điều hành các ca phẫu thuật nội soi sử dụng robot rất thành công.

P/V: Thưa bs, Bác sĩ cho biết vai trò, lợi ích, những kết quả của phẫu thuật nội soi mà Bệnh viên Nhi Trung ương đã đạt được?

Phẫu thuật nội soi là một kỹ thuật mới, sử dụng 1 video – camera nhỏ và những dụng cụ mổ đặc biệt. Là thực hiện cuộc mổ với tổn thương mô ít nhất. Camera và những dụng cụ được đưa vào trong cơ thể qua những vết rạch da rất nhỏ nhưng lại cho phép phẫu thuật viên có thể thám sát toàn bộ cơ quan cần phẫu thuật mà không cần mở những đường mô lớn làn tổn thương nhiều đến da, gân,cơ.

Phẫu thuật nội soi gây tổn thương mô tối thiểu nên ít gây chảy máu, sau mổ bệnh nhân ít đau đớn hơn so với mổ mở cùng loại phẫu thuật. Đồng thời giúp bệnh nhân hồi phục nhanh sau mổ, sớm trở lại với hoạt động bình thường, điều này ngoài ý nghĩa về mặt sức khỏe còn có ý nghĩa về mặt kinh tế do bệnh nhân trở lại với công việc sớm hơn. Phẫu thuật nội soi có tính thẩm mỹ cao hơn, điều này được khảng định sau khi mổ chỉ để lại 2- 4 hoặc 5 vết sẹo nhỏ tùy thuộc vào loại phẫu thuật trên người bệnh nhân. Phẫu thuật nội soi có thể ứng dụng một cách rộng rãi: từ các phẫu thuật về tai mũi họng đến những phẫu thuật nội soi đường tiết niệu và nhiều phẫu thuật phức tạp khác, phẫu thuật nội soi cũng được áp dụng để điều trị các bệnh lý về khớp và thay thế nhiều phẫu thuật kinh điển khác.

Hàng năm bệnh viện tiến hành hơn 15.000 ca phẫu thuật lớn bao gồm: phẫu thuật thần kinh, lồng ngực, tim mạch, tiết liệu, tiêu hóa, chỉnh hình…Bệnh viện cũng là bệnh viện nhi đầu tiên trong nước phẫu thuật nội soi cho các bệnh lý ở trẻ em. Đến nay bệnh viện đã thực hiện hơn 100.000 ca mổ nội soi an toàn trong đó có những phẫu thuật rất phức tạp chỉ có một số trung tâm tiên tiến trên thế giới mới có thể thực hiện được: phẫu thuật điều trị bệnh phình đại tràng bẩm sinh, phẫu thuật teo đường mật, phẫu thuật u nang ống mật chủ, phẫu thuật cắt thùy phổi. Khả năng phẫu thuật nội soi đối với trẻ em của bệnh viện tương đương với những trung tâm tiên tiến nhất trên thế giới.

P/V: Được biết đầu tháng 2/2014 bệnh viện được trang bị phẫu thuật nội soi bằng robot. Bác sĩ nói qua về ứng dụng này và những bệnh lý mà nội soi bằng robot áp dụng điều trị được?

Phẫu thuật nội soi bằng robot hay còn gọi phẫu thuật robot (robotic surgery) là một kỹ thuật hiện đại trong phẫu thuật nội soi. Được thực hiện lần đầu tiên ở Mỹ vào cuối thập kỷ 80 của thế kỷ XX. Hiện nay phẫu thuật nội soi robot đã trở thành cấp thiết tại các trung tâm phẫu thuật lớn ở Châu Âu, Bắc Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc. Vừa qua Bệnh viện Nhi Trung ương đã được Thủ tướng chính phủ và Bộ Y tế trang bị hệ thống phẫu thuật robot và bệnh viện đã ứng dụng thành công phẫu thuật nội soi robot. Để triển khai vận hành phẫu thuật robot không bị lãng phí, an toàn và có hiệu quả cần phải có sự tham gia của nhiều bệnh viện lớn như: Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Quân đội 108….. trong đó Bệnh viện Nhi Trung ương đóng vai trò điều phối.

Phẫu thuật nội soi bằng robot để điều trị cho nhiều loại bệnh như: cắt khối u tiền liệt tuyến, cắt dạ dày, cắt gan, cắt phổi, cắt tử cung…Đặc biệt hệ thống phẫu thuật nội soi robot rất có hiệu quả đối với nang ống mật chủ, phình đại tràng bẩm sinh, thận ứ nước, teo đường mật. Ban đầu ứng dụng dụng này chỉ thực hiện được ở người lớn vì dụng cụ quá lớn nên không thực hiện được ở trẻ em. Tuy nhiên dần dần dụng cụ này đã được cải tiến hoàn thiện nhỏ đi và hiện nay phẫu thuật này đã thực hiện được ở các bệnh nhân nhi.

PV: Bác sĩ cho biết ứng dụng phẫu thuật nội soi sử dụng robot tại Bệnh viện Nhi Trung ương?

Bệnh viên nhi trung ương có hệ thống robot ngày 10/2/2014 bắt đầu từ ngày 22/2 đến nay bệnh viện đã tiến hành phẫu thuật thành công cho 30 bệnh nhân, tất cả các ca phẫu thuật này đều được thực hiện bởi các phẫu thuật viên của Bệnh viện Nhi Trung ương. Toàn bộ các bệnh nhi không có trường hợp nào có biến chứng hoặc phải truyền máu trong mổ. Các bệnh nhi đều được xuất viện sau từ 3 – 7 ngày trong tình trạng sức khỏe tốt. Có thể nói rằng ứng dụng phẫu thuật robot thành công cho thấy năng lực và kỹ năng của các phẫu thuật viên tại Bệnh viện Nhi Trung ương sánh ngang các nước tiên tiến trên thế giới.

P/V: Sau quá trình ứng dụng điều trị thành công ở bệnh viện bác sĩ đánh giá như thế nào về ưu điểm ứng dụng nội soi bằng robot?

Phẫu thuật nội soi bằng robot có độ chính xác cao: Vì với đầu camera thông minh, góc phẫu thuật rộng 580 độ trên hình ảnh 3D với góc phẫu thuật này, không cánh tay con người nào có thể thực hiện được, nhờ có khả năng phẫu thuật ở vị trí khó. Không như phẫu thuật nội soi quy ước, ro bot có thể tự do di chuyển tự do ở 6 góc độ và vận động tinh vi như hoặc hơn cổ tay của bác sĩ phẫu thuật. Bên cạnh đó với nhiều loại phẫu thuật nhi khoa có thể ứng dụng hệ thống này đặc biệt, hệ thống phẫu thuật nội soi robot rất có hiệu quả đối với nang ống mật chủ, phình đại tràng bẩm sinh, thận ứ nước, teo đường mật. Lợi điểm của hệ thống này là vùng phẫu thuật thu hẹp, ít sâm lấn, ít gây chảy máu, bệnh nhân khỏi bệnh nhanh hơn. Thời gian học mổ rút ngắn cử động tay của phẫu thuật viên sẽ theo chiều thật của dụng cụ chứ không phải ngược lại như mổ soi quy ước. Robot giảm được tác dụng run của tay. Đặc biệt các dụng cụ của ro bot có các khớp di động linh hoạt giúp cho việc thực hiện các động tác khâu nối dễ dàng. Đồng thời phẫu thuật nội soi cũng giúp phẫu thuật viên đỡ tốn sức hơn nhiều so với mổ nội soi kinh điển.

PV: Bác sĩ có kiến nghị gì để ứng dụng robot phát huy được hiệu quả hơn?

Mong muốn Bộ Y tế sớm xem xét và phê duyệt Đề án thành lập Trung tâm Phẫu thuật Nội soi Nhi khoa thuộc Bệnh viện Nhi Trung ương, đồng thời thường xuyên quan tâm giúp đỡ để Trung tâm hoạt động một cách hiệu quả./.

Xin cảm ơn bác sĩ!