Tối ngày 11/11 vừa qua, khu vực Bưu điện Hà Nội trên phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm đã được bao phủ bởi ánh sáng màu xanh lam, để hưởng ứng Ngày phòng chống Đái tháo đường Thế giới (14/11). Chủ đề của năm 2023 là “Tiếp cận chăm sóc bệnh đái tháo đường”, mang tới thông điệp “Hiểu nguy cơ, Biết hành động”, nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc biết nguy cơ của bệnh Đái tháo đường (ĐTĐ) để giúp phòng ngừa và trì hoãn bệnh tiến triển.
Chương trình cũng nêu bật lên tác động của các biến chứng liên quan đến bệnh ĐTĐ, cũng như tầm quan trọng của việc tiếp cận thông tin và chăm sóc phù hợp, nhằm đảm bảo điều trị kịp thời, quản lý bệnh ĐTĐ tuýp 1, tuýp 2 và ĐTĐ thai kỳ, hướng tới nâng cao chất lượng cuộc sống của những người đang chung sống cùng bệnh.
Sự kiện hưởng ứng Ngày phòng chống Đái tháo đường Thế giới do Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam, Bộ Y tế và Hội Nhi khoa Việt Nam phối hợp tổ chức, đã thu hút sự tham gia của các nhà hoạch định chính sách, các nhà chuyên môn y tế, học sinh, sinh viên các trường đại học, các tổ chức trong nước và quốc tế, cùng hàng ngàn lượt khách đi bộ quanh khu vực Hồ Hoàn Kiếm để cùng nhau tìm hiểu, nâng cao nhận thức về bệnh ĐTĐ, đặc biệt là tầm quan trọng của việc sàng lọc, phát hiện sớm và các biến chứng của bệnh.
Một nửa số người mắc đái tháo đường không được chẩn đoán bệnh
Đái tháo đường là một trong những vấn đề cấp bách về y tế toàn cầu lớn nhất của thế kỷ 21. Theo số liệu của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế (IDF), năm 2021, trên thế giới ước tính có khoảng 537 triệu người trưởng thành đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Chỉ tính riêng tại Việt Nam, có khoảng gần 4 triệu người mắc bệnh.
Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mù lòa, bệnh tim mạch, suy thận, cắt cụt chi và tử vong sớm ở nhiều các quốc gia. Theo thống kê, cứ 5 giây lại có 1 người tử vong do ĐTĐ. Bệnh ĐTĐ là nguyên nhân gây ra 6,7 triệu ca tử vong trong năm 2021.
Đáng chú ý, khoảng một nửa số người mắc ĐTĐ không được chẩn đoán bệnh, nhiều người đang sống với bệnh ĐTĐ tuýp 2 trong một thời gian dài mà không nhận biết được tình trạng của họ. Đến khi được chẩn đoán, thường đã xuất hiện các biến chứng của bệnh. Trong khi đó, nếu được hướng dẫn thực hiện lối sống lành mạnh thì 70% trường hợp ĐTĐ tuýp 2 có thể được phòng ngừa hoặc trì hoãn bệnh.
Không chỉ người lớn đang phải đối mặt với gánh nặng bệnh tật từ đái tháo đường, số lượng trẻ em mắc bệnh cũng đang ngày càng gia tăng
Phát biểu tại chương trình, PGS.TS Trần Minh Điển – Chủ tịch Hội Nhi khoa Việt Nam, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Theo dự báo của Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế, đến năm 2050, có khoảng 1,3 tỷ người trưởng thành mắc ĐTĐ. Dự báo cũng cho thấy số trẻ từ 0 đến 19 tuổi mắc ĐTĐ tuýp 1 là 1.211.900 ca, trong đó mỗi năm có thêm 149.500 ca mắc mới. Tại Việt Nam, số liệu tích lũy đến nay có khoảng 1.750 trẻ mắc ĐTĐ tuýp 1 được chẩn đoán ở các bệnh viện chuyên khoa Nhi lớn trên cả nước. Số ca mắc mới tăng lên rõ rệt qua từng năm.
Chỉ tính riêng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, hiện đang có khoảng 1.000 trẻ mắc ĐTĐ tuýp 1 được theo dõi và điều trị. Nếu như 10 năm trước, Bệnh viện chỉ tiếp nhận khoảng 10 ca mỗi năm, thì những năm gần đây có hàng trăm ca mỗi năm, trong đó có cả trường hợp trẻ sơ sinh cũng mắc bệnh.
Đái tháo đường tuýp 1 hay còn gọi là ĐTĐ phụ thuộc Insulin, chủ yếu hay gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên, do tuyến tụy không còn khả năng sản xuất đủ Insulin. Bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác do ảnh hưởng đến tuần hoàn, hô hấp, tri giác của trẻ. Người mắc bệnh ĐTĐ tuýp 1 cần được điều trị bằng Insulin thì mới có cơ hội sống. “Trong 1.000 ca đang theo dõi, điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương có khoảng 70% trẻ đến từ các tỉnh. Mặc dù BHYT hiện chi trả thuốc và vật tư nhưng các cháu vẫn phải di chuyển quãng đường xa, ảnh hưởng đến học tập, tạo gánh nặng cho gia đình”– PGS.TS Trần Minh Điển thông tin thêm.
Cùng nhau hành động ngày hôm nay để thay đổi tương lai của bệnh Đái tháo đường
Thông qua sự kiện “Thắp sáng xanh lam”, TS.BS Vương Ánh Dương – Phó Cục trưởng Cục quản lý khám, chữa bệnh nhấn mạnh: “Sự gia tăng của bệnh đái tháo đường trên toàn thế giới dường như không thể dừng lại, nhưng chúng ta có bổn phận phải hành động để ngăn chặn sự phát triển của bệnh”.
Để thực hiện các hành động này, thay mặt Bộ Y tế Việt Nam, TS.BS Vương Ánh Dương kêu gọi toàn thể mọi người dân cần có trách nhiệm với sức khỏe của mình, quan tâm và duy trì cuộc sống khỏe mạnh bằng cách thực hiện lối sống lành mạnh để phòng ngừa bệnh ĐTĐ và các bệnh tật khác. Hãy sàng lọc để được chẩn đoán sớm bệnh ĐTĐ.
Với các nhân viên y tế, có nhiệm vụ nâng cao nhận thức và kiến thức về ĐTĐ cho mọi người; tăng cường trình độ chuyên môn để tư vấn, điều trị, quản lý bệnh hiệu quả.
Đối với các nhà hoạch định chính sách, hãy xác định phòng, kiểm soát ĐTĐ là một nhiệm vụ ưu tiên; thực hiện các chiến lược và chính sách hiệu quả để phòng ngừa và quản lý bệnh, để bảo vệ sức khỏe của người dân không mắc bệnh hoặc chung sống có chất lượng với bệnh ĐTĐ.
Bộ Y tế đề nghị các cấp chính quyền, các ban ngành, đoàn thể, các cơ quan, tổ chức và toàn thể mọi người dân hãy cùng quan tâm, cảnh giác với bệnh ĐTĐ, cùng thắp sáng màu xanh hy vọng vào tương lai tươi sáng của hoạt động phòng, kiểm soát bệnh ĐTĐ tại Việt Nam.
Đầu năm 2023, Hội Nhi khoa Việt Nam, Đại sứ quán Đan Mạch tại Hà Nội, công ty Novo Nordisk, được sự ủng hộ của Bộ Y tế Việt Nam đã ký kết các thỏa thuận hợp tác trong khuôn khổ chương trình “Chăm sóc bệnh đái tháo đường trên trẻ em và trẻ vị thành niên Việt Nam” – CDiC. Sau 6 tháng khởi động, hiện nay đã có 17 bệnh viện trên toàn quốc cùng tham gia, có 325 bệnh nhân mắc ĐTD tuýp 1 được nhận thiết bị cá nhân để kiểm tra đường máu. Chương trình đã phối hợp cùng các bệnh viện và các chuyên gia quốc tế tổ chức các khóa đào tạo cơ bản và chuyên sâu về chẩn đoán, điều trị ĐTĐ tuýp 1 và đã cấp chứng nhận cho 701 nhân viên y tế. Các hoạt động đào tạo cho gia đình và người bệnh ĐTĐ tuýp 1 sẽ được triển khai vào cuối tháng 11/2023. Chương trình Hưởng ứng Ngày phòng chống Đái tháo đường Thế giới cũng nằm trong khuôn khổ chương trình CDiC giai đoạn 2023 – 2025. |
Một số hình ảnh tại chương trình
Thu Hương – Phòng Thông tin điện tử
Ảnh: Lê Hiếu