Từng sốc lặng người, cảm xúc như bị “rơi xuống vực thẳm” khi phát hiện cô con gái nhỏ mới hơn 20 ngày tuổi của mình bị mắc bệnh tim bẩm sinh (thông liên thất lớn)…và rồi lại lo lắng, sợ hãi khi nghĩ con phải trải qua ca đại phẫu với vết mổ dài ở trước ngực sẽ làm con tự ti khi lớn lên. Nhưng sau cuộc phẫu thuật tim bằng kỹ thuật ít xâm lấn khi bé H.T 3 tháng tuổi với vết mổ ở nách phải rất nhỏ, chỉ khoảng 4cm và con gái bình phục nhanh chóng, đã khiến người mẹ trẻ vỡ oà trong hạnh phúc.
“Lúc đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương và được các bác sĩ giải thích sẽ phẫu thuật tim cho con bằng kỹ thuật ít xâm lấn qua đường nách bên phải, tôi đã rất thấp thỏm chờ mong…thật tuyệt vời sau phẫu thuật con hồi phục nhanh chóng và đặc biệt con chỉ có 1 vết mổ nhỏ ở nách, tôi cảm giác trút được một gánh nặng lớn trong đời, mọi thứ như 1 một giấc mơ vậy, hiện giờ nhìn bé, không ai nghĩ con vừa trải qua một cuộc đại phẫu”. Đây là lời tâm sự của chị T.A, mẹ của bệnh nhi H.T (3 tháng tuổi ở Ý Yên, Nam Định) – trường hợp thứ 699 được các bác sĩ Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Nhi Trung ương sửa chữa tổn thương thông liên thất bằng kỹ thuật ít xâm lấn qua đường nách bên phải.
Trước đó, bệnh lý thông liên thất khiến bé H.T bú kém, mồ hôi nhiều, thở bị hóp bụng, không nuốt được, thường xuyên trào sữa ra ngoài khi bú. Sau phẫu thuật, bé H.T ăn uống tốt hơn, nhanh chóng bình phục sức khỏe. 9 ngày sau phẫu thuật bé đã được xuất viện trong niềm hân hoan của gia đình và các y bác sĩ.
Bé H.T chỉ có đường mổ rất nhỏ ở nách phải, rất khó nhìn ra bé vừa trải qua một cuộc đại phẫu về tim mạch
Trường hợp thứ 700 là bệnh nhi 10 tháng tuổi, nặng 5,5 kg mắc bệnh tim bẩm sinh (Tứ chứng Fallot) đã được TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường – Giám đốc Trung tâm Tim mạch phẫu thuật cùng sự hỗ trợ của Giáo sư Kotani – Phó Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Đại học Okayama, Nhật Bản (người trực tiếp chuyển giao công nghệ cho các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương) trong sáng 7/8/2023. Ca phẫu thuật kết thúc lúc 15 giờ cùng ngày, ghi dấu ấn ca bệnh thứ 700 được phẫu thuật tim thành công bằng kỹ thuật ít xâm lấn qua đường nách tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
Hành trình làm chủ kỹ thuật mới từ Nhật Bản của các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương
TS.BS Cao Việt Tùng – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Phẫu thuật ít xâm lấn qua đường nách bên phải được các chuyên gia của Bệnh viện Trường đại học Okayama, Nhật Bản chuyển giao cho Bệnh viện Nhi Trung ương từ đầu năm 2018 và được các bác sĩ của Trung tâm Tim mạch thực hiện độc lập từ năm 2018 đến nay.
Trước đó, để thực hiện phẫu thuật tim hở, các bác sĩ chỉ có 1 phương pháp tiếp cận đến tim qua đường mổ dọc toàn bộ xương ức ở giữa ngực theo đường mổ kinh điển. Cách mổ này để lại sẹo mổ dài trước ngực và có thể có một số biến chứng khi tiến hành tách xương ức, thời gian hậu phẫu dài, trẻ phải chịu đau đớn hơn sau phẫu thuật.
Còn với phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn qua đường dọc giữa nách bên phải sẽ mang lại tính thẩm mỹ cao, giúp các bé rút ngắn thời gian hồi phục sau phẫu thuật và nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường, không có cảm giác tự ti do vết sẹo mổ ngắn và được che khuất hoàn toàn dưới nách bên phải.
TS.BS Cao Việt Tùng – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương chia sẻ về phẫu thuật tim bằng kỹ thuật ít xâm lấn
“Khi thực hiện phẫu thuật tim bằng kỹ thuật ít xâm lấn, hầu hết các bệnh nhi đều được tiến hành giảm đau tại chỗ, giúp giảm đau hiệu quả và giảm tỷ lệ sử dụng các thuốc an thần – giảm đau khác theo đường tĩnh mạch. Phần lớn các bé đều được rút ống nội khí quản trong vòng 6 giờ đầu sau phẫu thuật và có thể rút ống nội khí quản đồng thời tự thở ngay tại phòng mổ ” – TS.BS Cao Việt Tùng thông tin thêm.
Là người trực tiếp được nhận chuyển giao kỹ thuật từ Bệnh viện Đại học Okayama, Nhật Bản 5 năm trước, TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường – Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương bày tỏ “Đường mổ mới và kỹ thuật mổ đặc biệt khiến chúng tôi vô cùng thích thú khi nhận chuyển giao. Mổ qua đường nách bên phải cho chúng tôi một cách nhìn hoàn toàn khác so với đường mổ giữa. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào chúng tôi cũng chỉ định phẫu thuật bằng phương pháp này bởi nếu không thể sửa chữa tất cả tổn thương của bệnh nhi như đường mổ giữa, thì việc mổ qua đường nách sẽ thất bại. Tiêu chí hàng đầu của chúng tôi là bảo đảm an toàn cho bệnh nhi và mọi tổn thương trong tim được sửa chữa như phẫu thuật đường giữa thì mới chỉ định kỹ thuật này”.
Các bác sĩ đang thực hiện ca phẫu thuật tim ít xâm lấn thứ 700 cho bệnh nhi mắc tứ chứng Fallot
Đến nay, các bệnh lý tim bẩm sinh đã được áp dụng phương pháp phẫu thuật tiên tiến này tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương bao gồm: bệnh lý thông liên thất, bệnh lý thông liên nhĩ, bệnh lý thông sàn nhĩ thất bán phần, bệnh lý bất thường trở về tĩnh mạch phổi bán phần bên phải, bệnh lý hẹp van động mạch phổi hoặc hẹp trên van động mạch phổi, và một số các bất thường khác như u nhầy nhĩ trái, màng ngăn nhĩ trái…
Dấu ấn 700 ca phẫu thuật tim qua đường nách với tỷ lệ thành công 100%
Theo TS.BS Cao Việt Tùng, chỉ trong 5 năm (từ 2018 đến nay), 700 bệnh nhi mắc bệnh tim bẩm sinh đã được các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Nhi Trung ương phẫu thuật thành công bằng kỹ thuật ít xâm lấn qua đường nách bên phải. Bệnh nhi nhỏ tuổi nhất được áp dụng thành công kỹ thuật này là 1,5 tháng tuổi và bệnh nhi cân nặng thấp nhất là 3,8kg.
Trở lại Việt Nam sau 5 năm chuyển giao kỹ thuật, đồng thời đứng trước ca phẫu thuật thứ 700 thực hiện cùng các bác sĩ Trung tâm Tim mạch, Giáo sư Yasuhiro Kotani cảm thấy rất ấn tượng với con số 700 ca và tỷ lệ thành công là 100% của các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương. “Tôi đi nhiều nơi trên thế giới nhưng không có nhiều bệnh viện tiến hành phẫu thuật tim qua đường nách. 700 ca phẫu thuật là con số lớn và tôi rất ngưỡng mộ thành quả mà các bạn đã đạt được chỉ trong thời gian ngắn vừa qua.“
TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường và giáo sư Yasuhiro Kotani sau ca phẫu thuật tim bằng kỹ thuật ít xâm lấn thứ 700
Giáo sư Yasuhiro Kotani cũng cho biết, kỹ thuật mổ tim qua đường nách yêu cầu rất cao về tay nghề của phẫu thuật viên và sự phối hợp ăn ý của cả êkip phẫu thuật, để làm sao chất lượng mổ bằng đường bên nách tốt như chất lượng mổ giữa. Ông cũng bày tỏ ấn tượng về sự sáng tạo, giỏi giang của các bác sĩ khi đã có có những biến đổi về kỹ thuật để đem lại chất lượng điều trị tốt nhất cho trẻ em Việt Nam “Trước đây, khi chuyển giao, đường mổ ở nách dài khoảng 6cm thì nay các bạn thu gọn đường mổ chỉ còn khoảng 4cm. Các bác sĩ cũng rút ngắn thời gian hồi sức, rút ngắn thời gian thở máy, bệnh nhi giảm đau sau phẫu thuật tốt hơn, tôi thấy rất bất ngờ và tự hào vì điều này” .
Qua đây, Ông hy vọng tiếp tục hợp tác với Bệnh viện Nhi Trung ương về chuyển giao kỹ thuật và nghiên cứu khoa học, nhằm giúp cứu chữa được nhiều hơn nữa các trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh và tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học xuất bản quốc tế.
Thu Hương – Phòng Thông tin điện tử
Ảnh: Trường Giang – Trần Việt
