Cảnh giác với bệnh nang ống mật chủ bị biến chứng

Bé Nguyễn Thanh Hoài (2 tuổi 6 tháng, ở Thái Bình) được gia đình đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Nhi Trung ương với biểu hiện đau bụng, bụng chướng, sốt, thể trạng mệt mỏi, có lúc đi ngoài phân bạc màu. Trước đó 1 tuần, cháu đã xuất hiện những cơn đau bụng kèm theo sốt nhẹ.

                                   Sức khỏe bé Hoài đã ổn định sau phẫu thuật

Qua thăm khám kết hợp siêu âm, các bác sĩ ngoại khoa phát hiện bệnh nhi có nang ống mật, ổ bụng có dịch tự do, dịch đục; chọc dò ổ bụng thấy có dịch mật. Bé Hoài được chẩn đoán viêm phúc mạc mật do hoại tử nang ống mật chủ và chỉ định mổ cấp cứu điều trị triệt để. 1 tuần sau phẫu thuật, sức khỏe cháu bé đã ổn định và có thể xuất viện trong vài ngày tới.

Nang ống mật chủ là một dị tật do ống mật chủ bị giãn bẩm sinh, được chia thành 5 loại tùy theo vị trí đoạn giãn, trong đó  giãn ống mật chủ thành nang (typ I) như trường hợp của cháu Hoài là loại thường gặp nhất. Nguyên nhân gây bệnh được đề cập nhiều nhất là do còn tồn tại ống tụy mật chung làm cho dịch tụy trào ngược vào đường mật gây giãn ống mật chủ. Đây là bệnh lý khá phổ biến ở trẻ em.

TS. Bác sĩ Trần Ngọc Sơn – Phó trưởng khoa Ngoại – người thực hiện ca mổ cho biết, phẫu thuật điều trị nang ống mật chủ thông thường gồm nhiều bước: cắt túi mật (bộ phận thông vào ống mật chủ), cắt nang ống mật chủ, nối ống gan chung với ruột, nối ruột -ruột. Đây là một phẫu thuật phức tạp, có thể có nguy cơ chảy máu, nhiễm trùng hoặc rò miệng nối, hẹp miệng nối, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có kỹ năng chuyên sâu. Trường hợp bé Hoài mức độ khó càng tăng do nang ống mật chủ đã biến chứng hoại tử, dịch mật chảy tự do vào ổ bụng gây viêm phúc mạc mật. Tình trạng bụng chướng, ổ bụng có dịch mật nhiễm trùng làm gia tăng khó khăn khi phẫu thuật, tăng nguy cơ viêm nhiễm, chảy máu và rò miệng nối.

                                     Hệ thống đường mật bình thường và trong bệnh nang ống mật chủ do giãn ống mật chủ.

Hiện nay, phương pháp phổ biến được đa số các trung tâm trên thế giới áp dụng điều trị nang ống mật chủ hoại tử có viêm phúc mạc mật là phẫu thuật 2 thì: lần 1 dẫn lưu đường mật; sau 1 thời gian khi ổ bụng hết viêm mới phẫu thuật lần 2 điều trị triệt để cắt nang. Bệnh viện Nhi Trung ương là trung tâm  ứng dụng thành công phương pháp phẫu thuật một thì cho các bệnh nhi bị hoại tử nang ống mật chủ và viêm phúc mạc mật: chỉ mổ 1 lần giải quyết triệt để. Ưu điểm của phẫu thuật 1 thì là giúp các bệnh nhi tránh được sang chấn, đau đớn của cuộc mổ thứ 2, giảm thời gian nằm viện, giảm chi phí và thời gian gia đình phải chăm sóc cho trẻ.

TS Trần Ngọc Sơn khuyến cáo, bệnh lý nang ống mật chủ lúc đầu thường có biểu hiện không đặc hiệu. Gia đình cần cảnh giác khi bé xuất hiện các cơn đau bụng, nôn, một số ít trường hợp có thể đi kèm biểu hiện tắc mật (vàng da, vàng mắt, phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu). Khi thấy trẻ đau bụng bất thường gia đình nên cho con đi khám và siêu âm bụng. Nếu nghi ngờ nang ống mật chủ cần đưa trẻ đến các bệnh viện chuyên sâu về phẫu thuật nhi để làm đầy đủ các xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tránh các biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

Lê Mai

*Tên bệnh nhi đã được thay đổi