Chăm sóc da, mắt, rốn ở trẻ sơ sinh

Chăm sóc da, mắt, rốn đúng cách cho trẻ sơ sinh không chỉ đem lại sự thoải mái cho trẻ mà còn giúp trẻ được sạch sẽ, giảm nguy cơ nhiễm khuẩn…

1. Đại cương   

1.1.Mục đích

• Giảm nguy cơ nhiễm khuẩn, ngăn ngừa các bệnh về da, tăng cường tuần hoàn da và giúp sự bài tiết da được dễ dàng hơn đem lại sự thoải mái cho trẻ.
• Giảm nguy cơ các bệnh về mắt sau sinh.
• Ngăn ngừa nhiễm khuẩn rốn.

1.2. Lợi ích

• Đem lại sự thoải mái cho trẻ
• Trẻ được sạch sẽ giảm nguy cơ nhiễm khuẩn

1.3 Những lưu ý khi chăm sóc da

• Luôn giữ ấm không bị hạ nhiệt độ trong và sau khi tắm.
• Tắm cho trẻ sau 24 giờ (trường hợp đặc biệt có thể tắm sau 6 giờ).
• Đảm bảo an toàn cho trẻ.
• Không tắm cho trẻ khi trẻ đang hạ thân nhiệt.

2. Một số vấn đề có thể xảy ra khi chăm sóc da, rốn cho trẻ

* Tổn thương da do nước quá nóng.

• Phòng ngừa: Sử dụng nước ấm 37 – 38⁰ C

* Trẻ bị hạ nhiệt độ

• Phòng ngừa:
• Nhiệt độ nước tắm 37 – 38⁰ C
• Phòng tắm kín, tránh gió lùa, nhiệt độ 28 – 30⁰ C
• Tắm từng phần, ủ ấm vùng chưa tắm

* Bỏng da vùng quanh rốn do sử dụng cồn iode.

• Phòng ngừa: Không được sát trùng bằng cồn iode vùng da quanh rốn.

* Nhiễm trùng rốn: Vệ sinh rốn không đúng

• Phòng ngừa: Vệ sinh rốn hàng ngày, đúng hướng dẫn.

3. Chuẩn bị

3.1Địa điểm

• Phòng tắm kín gió, mùa đông có máy sưởi hoặc điều hòa.
• Nhiệt độ phòng 28⁰C – 30⁰
  • Dụng cụ
  • Chậu tắm(2chiếc).
  • Khăn tắm, khăn khô, khăn lau người.
  • Áo, tã, bỉm, chăn có mũ.
  • Xà phòng tắm dành cho trẻ sơ sinh.
  • Nước sạch, nhiệt độ nước khoảng 37⁰C­ – 38⁰C
  • Bông, gạc, cồn Iode 1%.
  • Nước muối sinh lý 9‰.

4. Các bước tiến hành

• Rửa tay
• Đỡ trẻ lên xoa nhẹ toàn thân, tạo thoải mái cho trẻ.
• Rửa mặt

• Lau mắt: Dùng khăn sạch và ấm lau từ cầu giữa của mũi lau ra phía ngoài mắt. Nếu một mắt trẻ bị đau thì lau mắt sạch trước lau mắt đau sau, không sử dụng một vị trí khăn lau 2 mắt
• Lau phần còn lại của mặt trẻ bằng khăn mềm.
• Vệ sinh bên ngoài vành tai.
  • Tắm thân
• Cởi quần áo trẻ
• Tay trái đỡ lưng, gáy và đầu trẻ, tay phải đỡ mông trẻ từ từ đặt trẻ vào chậu tắm.
• Tay phải xoa nhẹ nhàng từ trên xuống dưới chú ý các nếp gấp cổ, nách, khuỷu tay, bàn tay, bàn chân. Lau rửa bộ phận sinh dục đặc biệt với trẻ gái.
• Tay phải đỡ đầu cổ và ngực, tay trái kỳ cọ và xoa phần lưng mông.
• Tráng người ở chậu nước tráng.
• Lau khô, mặc áo, ủ chăn ấm cho trẻ.
  • Gội đầu:
• Thay nước tắm.
• Cho một chút xà phòng, xoa đầu trẻ nhẹ nhàng, tráng sạch rồi lau khô
  • Chăm sóc rốn.
• Tháo kẹp rốn sau 48h.
• Một tay dùng gạc vô trùng nâng cuống rốn.
• Quan sát cuống rốn (chân, mặt cắt, dây rốn) và vùng da xung quanh.
• Rốn tươi: Chấm cồn iode 1% từ mặt cắt của rốn xuống thân rốn, chân rốn.
• Rốn khô: Chấm cồn iode 1% từ chân rốn lên thân rốn.
• Sát trùng da xung quanh rốn từ trong ra ngoài, rộng khoảng 5cm bằng bông cồn 70^o. Chú ý nhẹ nhàng với bệnh nhân đẻ non tránh gây tổn thương da.
• Trong ngày đầu rốn còn tươi, có thể băng bằng gạc vô khuẩn. Những ngày sau rốn có thể để hở. Không rắc bất cứ một loại thuốc gì vào chân rốn.

5. Theo dõi trẻ sau khi chăm sóc da, rốn, mắt

• Theo dõi toàn trạng, tím tái, cơn ngừng thở.
• Theo dõi thân nhiệt: ủ ấm cho trẻ sau khi tắm, cặp nhiệt độ cho trẻ nếu thấy cần.
• Theo dõi nhiễm trùng rốn: đỏ vùng da xung quanh rốn, chân rốn rỉ dịch vàng có mùi hôi, mủ cần đưa đến cơ sở y tế khám và điều trị.
• Nếu mắt trẻ có nhiều dỉ, hoặc chảy nước mắt liên tục cần đưa đến cơ sơ sở y tế khám vì trẻ sơ sinh có thể viêm mắt hoặc tắc tuyến lệ sau sinh.

Khoa Sơ sinh