Chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà

Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là một bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra. Bệnh diễn biến nhanh và nặng, có thể thành dịch. Bệnh có thể lây từ người sang người qua muỗi vằn.

Tại sao bệnh sốt xuất huyết Dengue có diễn biến nhanh và nặng?

Bệnh sốt xuất huyết Dengue khởi phát là sốt cao đột ngột, liên tục; kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, đau đầu, đau sau hốc mắt, đau cơ, đau khớp, chán ăn buồn nôn, đầy bụng và khó tiêu…. Những triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với bệnh cảm cúm thông thường hay bệnh sốt phát ban nên dễ bị bỏ qua.

Các biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết Dengue

• Trẻ sốt cao đột ngột, liên tục ≥ 38,5^oC
• Toàn thân mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, đau các khớp, chán ăn, buồn nôn, đầy bụng khó tiêu.
• Xuất huyết dưới da dạng chấm, nốt.
• Xuất huyết niêm mạc: Chảy máu cam, chảy máu chân răng hay hành kinh sớm hơn và kéo dài.
• Đau bụng âm ỉ.
• Buồn nôn, nôn hay nôn khan.
• Xuất huyết tiêu hóa là dấu hiệu nặng: Nôn ra máu, đi ngoài phân đen hoặc ra máu đỏ tươi.

 Hình ảnh các chấm, nốt xuất huyết dưới da

Cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất khi có những dấu hiệu sau:

• Trẻ mệt, quấy khóc, lừ đừ, vật vã, vã mồ hôi, chân tay lạnh.
• Trẻ buồn nôn và nôn.
• Đau bụng.
• Chảy máu chân răng, chảy máu mũi, hành kinh sớm và kéo dài (đối với trẻ nữ)
• Tiểu ít, đi ngoài phân đen

Chăm sóc và theo dõi trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà:

• Tất cả trẻ bị sốt cao từ ngày thứ 2 trở đi và ở trong khu vực có người bị SXHD phải được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và theo dõi.
• Khi trẻ sốt ≥ 38,5^oC cho trẻ uống thuốc hạ sốt Paracetamol với liều 10 – 15 mg/ kg cân nặng, nhắc lại liều từ 4 -6 giờ/ lần nếu trẻ có sốt lại. Kết hợp với chườm ấm để tránh biến chứng sốt cao gây co giật. Tuyệt đối không dùng Ibuprofen để hạ sốt cho trẻ vì thuốc này khiến tình trạng chảy máu trầm trọng lên, có thể gây xuất huyết dạ dày dữ dội, nguy hiểm đến tính mạng.
• Cho trẻ uống nhiều nước: Nước Oresol, nước lọc, nước cam, nước dừa…
• Cho trẻ ăn thức ăn mềm, cân đối về dinh dưỡng, thức ăn giàu vitamin: Rau, nước quả ép.
• Không cho trẻ uống các loại nước có ga, nước có màu đỏ hoặc màu nâu.
• Tránh thức ăn cay, thức ăn có màu đỏ hoặc màu nâu, thức ăn quá nóng hay quá lạnh.

Cách phòng bệnh sốt xuất huyết.

• Tránh muỗi đốt
• Ngủ màn kể cả ban ngày
• Không cho trẻ chơi ở những chỗ tối, ẩm ướt, cho trẻ mặc quần áo dài tay, dùng kem, dầu chống muỗi.
• Thuốc diệt muỗi
• Diệt loăng quăng bọ gậy
• Đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng
• Thu dọn các đồ vật có đọng nước quanh nhà như: Vỏ đồ hộp, chai lọ, …
• Diệt côn trùng bằng hóa chất
• Dọn rác ở các bãi đất trống
• Tăng cường khơi thông san lấp những vũng đọng nước mưa.
• Diệt muỗi
• Dùng vợt điện, bình xịt muỗi, nhang muỗi
• Dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo nhiều quần áo tránh làm chỗ cho muỗi ẩn nấp

Điều dưỡng Trần Thị Ngọc – Khoa Truyền nhiễm