ECMO là gì?

22/02/2024

Kỹ thuật ECMO (Tim phổi nhân tạo) là gì

ECMO là viết tắt của các chữ cái viết hoa trong cụ từ ExtraCorporeal Membrane Oxygenation, được dịch ra là Quá trình oxy hóa màng ngoài cơ thể. Bạn cũng có thể nghe thấy nó được gọi là ECLS (ExtraCorporeal Life Support), viết tắt của Hỗ trợ sự sống ngoài cơ thể. Đó là phương pháp điều trị sử dụng tim và phổi nhân tạo để hỗ trợ cơ thể khi các cơ quan của chính cơ thể mình (tim và/phổi) không thể hoạt động đủ để duy trì sự sống. ECMO có thể hỗ trợ cơ thể trong một thời gian dài (vài ngày đến vài tuần) để tim và/hoặc phổi có thời gian để phục hồi. Mặc dù bản thân ECMO sẽ không chữa khỏi bệnh cho người thân của bạn nhưng nó tạo điều kiện cho người bệnh thời gian cần thiết để phục hồi. ECMO là phương pháp điều trị cuối cùng khi các phương pháp điều trị thông thường khác không thể duy trì sự sống cho người bệnh, bao gồm: thở máy, thuốc hỗ trợ tim và phổi và/hoặc các loại khí đặc biệt để giãn các mạch máu giữa tim và phổi. Khi tim và/hoặc phổi của người bệnh đã phục hồi đủ để hỗ trợ các nhu cầu của cơ thể, họ sẽ được cai dần và rút khỏi hệ thống ECMO.

ECMO hoạt động như thế nào?

ECMO sử dụng máy bơm để đảm nhận công việc của tim và máy tạo oxy (phổi nhân tạo) để đảm nhận công việc của phổi. Đầu tiên, người bệnh sẽ được đặt một hoặc hai ống thông (ống lớn đặt trong động mạch hoặc tĩnh mạch) vào tận trong tim từ vị trí cổ và/hoặc bẹn. Máu người bệnh sẽ được hút ra khỏi cơ thể và đẩy lại cơ thể nhờ hệ thống bơm áp lực, máu sau khi được hút ra khỏi cơ thể sẽ đi qua một hệ thống phổi nhân tạo, ở đó sẽ xảy ra quá trinh lấy oxy và thải chất khí có hại cho cơ thể (Carbondioxide – CO2). Máu giàu oxy, nghèo CO2 sẽ được đưa trở lại người bệnh.

Sơ đồ này cho thấy một mạch ECMO điển hình với máy màu xanh lam (không có oxy) chuyển sang màu đỏ (được oxy hóa) bởi phổi nhân tạo bên ngoài cơ thể. Máy bơm cung cấp áp lực để di chuyển máu xung quanh.

Các loại ECMO

Có hai loại ECMO: ECMO tĩnh mạch (Venoarterial- VA) có thể được sử dụng để hỗ trợ tim và phổi, trong khi ECMO tĩnh mạch (venovenous- VV) chỉ được sử dụng để hỗ trợ phổi. Nhóm chuyên gia ECMO sẽ quyết định loại nào sẽ giúp ích nhiều nhất cho người thân của bạn, dựa trên căn bệnh cụ thể của người đó.

ECMO tĩnh mạch (VA) cung cấp hỗ trợ cho tim và phổi của người bệnh bằng cách cho phép phần lớn máu của họ di chuyển qua mạch mà không đi qua tim. Loại ECMO này lấy máu từ tĩnh mạch lớn và đưa nó vào động mạch lớn, cho phép máu giàu oxy lưu thông khắp cơ thể ngay cả khi tim quá yếu để bơm nó. Do đó, hai ống thông phải được đặt ở cổ hoặc bẹn.

ECMO tĩnh mạch (VV) chỉ hỗ trợ phổi nên tim của người bệnh vẫn phải hoạt động đủ tốt để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Hai ống thông được đặt vào tĩnh mạch ở những điểm gần hoặc bên trong tim. Với VV ECMO, bác sĩ phẫu thuật đặt ống thông có thể lựa chọn sử dụng một loại ống thông đặc biệt có hai lumen (đường đi bên trong ống). Điều này cho phép máu rời đi và quay trở lại cơ thể ở một nơi, tạo ra nhu cầu chỉ có một nơi vào thay vì hai. Máu từ hệ thống ECMO quay trở lại cơ thể trước tim và tim của bệnh nhân sẽ bơm máu đi khắp cơ thể.