Mùa hè là thời điểm lý tưởng để trẻ nghỉ ngơi, vui chơi và khám phá thế giới xung quanh sau một năm học tập căng thẳng. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm số ca tai nạn thương tích ở trẻ em gia tăng, đặc biệt là lứa tuổi học sinh. Mặc dù đã có nhiều cảnh báo từ các cơ quan chức năng và truyền thông, tai nạn vẫn xảy ra phổ biến mỗi dịp hè, để lại nhiều hậu quả đáng tiếc.
Tai nạn thương tích gia tăng ngay đầu hè cả về số lượng và mức độ
Dù mới vào đầu hè, Bệnh viện Nhi Trung ương đã ghi nhận nhiều trẻ nhập viện do tai nạn với nhiều mức độ chấn thương khác nhau từ nhẹ đến nặng. TS.BS Đặng Ánh Dương – Trưởng khoa Điều trị tích cực ngoại, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Chỉ trong hai tuần vừa qua, chúng tôi đã liên tục tiếp nhận các trường hợp trẻ bị đa chấn thương phải nhập viện, trong đó nhiều em trong tình trạng hết sức nguy kịch. Đáng nói, phần lớn là các em trong độ tuổi học sinh, gặp tai nạn trong các tình huống như tai nạn giao thông, ngã do leo trèo hoặc bị cửa đổ vào người,...”
TS.BS Đặng Ánh Dương – Trưởng khoa Điều trị Tích cực Ngoại thăm khám cho một bệnh nhi đang điều trị tại khoa
Một trường hợp đặc biệt nghiêm trọng là bệnh nhi 9 tuổi nhập viện trong tình trạng nguy kịch do va chạm với ô tô khi đang ngồi sau xe máy. Sau tai nạn, trẻ có tình trạng dập nát toàn bộ vùng cẳng chân bên phải, vỡ xương chậu bên phải, chấn thương phần mềm.
ThS.BS Nguyễn Trọng Dũng – Phó Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc cho biết: khi nhập viện, trẻ trong tình trạng đa chấn thương, suy hô hấp, suy tuần hoàn. Ngay lập tức ê kíp trực đã kích hoạt hệ thống “Báo động đỏ” của Bệnh viện nhằm huy động nhanh chóng nhiều chuyên khoa gồm cấp cứu, gây mê, hồi sức, ngoại khoa, ngoại chỉnh hình,… để hội chẩn và thống nhất ý kiến điều trị, cứu sống bệnh nhi. Trẻ được tiến hành hồi sức khẩn trương và tích cực như kiểm soát tình trạng suy hô hấp, sốc đa chấn thương, truyền máu khẩn cấp… và được mổ cấp cứu ngay sau khi vào viện. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng, khẩn trương, tích cực của các y bác sĩ, cháu bé đã qua được giai đoạn nguy kịch. Tuy nhiên, do tổn thương quá nặng, các bác sĩ buộc phải cắt cụt cẳng chân bên phải của trẻ. Hiện trẻ đang được tiếp tục theo dõi sát và chăm sóc tích cực tại khoa Điều trị tích cực ngoại.
ThS.BS Nguyễn Trọng Dũng – Phó Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc thăm khám cho một bệnh nhi điều trị tại khoa
Một tai nạn khác xảy ra với bệnh nhi 15 tuổi khi trẻ trèo cây hái vải không may trượt chân ngã, gây tổn thương nghiêm trọng. Trẻ nhập viện trong tình trạng rách tầng sinh môn, rách trực tràng và niệu đạo, phải phẫu thuật cấp cứu khẩn cấp.
Hay như trường hợp bé trai 7 tuổi bị cổng sắt đổ vào người, dẫn đến vỡ xương sọ, vỡ nền sọ, chảy máu não và rơi vào tình trạng phù não, hôn mê sâu đa chấn thương. Dù trẻ vẫn đang được các bác sĩ hồi sức tích cực nhưng tiên lượng của trẻ rất nặng nề.
Một số tình huống hy hữu do tai nạn thương tích cũng xảy ra trong đợt hè này như trường hợp bé trai 9 tuổi đi bắn cá bằng cung cùng người thân, không may bị bắn nhầm vào vùng vai, gây khó thở do tràn khí màng phổi và dưới da. Cũng có trường hợp trẻ tự ngã khi đi xe đạp, nhập viện trong tình trạng nguy kịch với chấn thương gan độ III, rò mật trong ổ bụng, phải phẫu thuật cấp cứu để xử lý. Hoặc như trường hợp bệnh nhi 19 tháng tuổi bị khỉ nhà hàng xóm nuôi cắn vào tay và vùng mặt khi sang chơi.
Bên cạnh đó các tai nạn sinh hoạt do ngã cũng gây tổn thương ở các mức độ khác nhau cho trẻ, như trẻ 11 tháng bị ngã do xe tập đi từ trên nhà lao xuống sân, hay trường hợp trẻ chấn thương sọ não, vỡ xương sọ, chảy máu dưới nhện do ngã cao 2m từ nhà sàn. Các trẻ đều được tiếp nhận, xử trí và theo dõi cấp cứu. Sau điều trị, hầu hết các trẻ đều có tiến triển tốt.
Vì sao tai nạn ở trẻ em gia tăng khi vào hè?
Các bác sĩ cho biết nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tai nạn thương tích ở trẻ em trong dịp hè là do trẻ được nghỉ học, vui chơi tại nhà nhưng lại thiếu sự giám sát từ gia đình và nhà trường. Với bản tính hiếu động, tò mò nhưng chưa có kiến thức và chưa được trang bị các kỹ năng để tự bảo vệ mình. Bởi vậy, trong những tình huống hằng ngày, trẻ vẫn rất dễ gặp các tai nạn như ngã, bỏng, đuối nước, tai nạn giao thông, leo trèo nguy hiểm hoặc va chạm khi chơi đùa ngoài trời, hóc dị vật, uống nhầm hóa chất…
Cha mẹ cần làm gì để bảo vệ con trong mùa hè?
Để bảo vệ trẻ trong mùa hè, các bác sĩ khuyến cáo:
- Cha mẹ cần tăng cường giám sát trẻ trong mọi hoạt động hằng ngày, đặc biệt là khi trẻ bơi lội, vui chơi ngoài trời hoặc tham gia giao thông.
- Trẻ cần được giáo dục sớm về kỹ năng nhận biết nguy hiểm, tránh leo trèo, không nghịch các vật sắc nhọn hoặc hóa chất độc hại.
- Không gian sống phải được đảm bảo an toàn tuyệt đối, ban công, cửa sổ cần có rào chắn chắc chắn, cầu thang có tay vịn vững vàng. Tuyệt đối không để trẻ tự leo lên những nơi cao như mái nhà hay gác xép, ban công.
- Cha mẹ cần lưu ý không cho trẻ điều khiển các phương tiện giao thông như xe máy, xe đạp điện khi chưa đủ tuổi; khi đi xe đạp, trẻ phải chấp hành luật giao thông, không đi hàng ngang, không băng qua đường đột ngột.
- Gia đình và nhà trường nên phối hợp giáo dục trẻ kỹ năng sống, lồng ghép kiến thức an toàn vào các hoạt động học hè.
- Ở những nơi có công trình xây dựng, cần đặt biển cảnh báo nguy hiểm và có biện pháp che chắn phù hợp để phòng ngừa tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.
Khi trẻ không may bị tai nạn thương tích, cha mẹ không nên tự xử trí tại nhà mà cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.
Phòng Thông tin điện tử – Viện ĐT&NCSKTE