Hành trình hồi sinh bước chân: Bé gái tự đi lại được sau 6 năm cha mẹ cõng trên lưng nhờ kỹ thuật mới trong phẫu thuật chỉnh hình

Nhờ thành công của ca phẫu thuật chuyển vạt màng xương có cuống mạch vi phẫu, sau 6 năm mang nẹp, bó bột, không thể tự đi lại và phải nhờ bố mẹ hỗ trợ trong mọi sinh hoạt, bé gái N.L (7 tuổi, ở Ninh Bình) mắc khớp giả xương chày bẩm sinh đã có thể tự bước đi bằng chính đôi chân của mình. Việc Bệnh viện Nhi Trung ương thực hiện độc lập và làm chủ kỹ thuật này sẽ mở ra hướng điều trị mới đầy triển vọng cho những bệnh nhi mắc căn bệnh về xương hiếm gặp và phức tạp như trường hợp của bé N.L.

Bệnh nhi tập đi sau phẫu thuật

Căn bệnh hiếm và hành trình 6 năm gian nan

Bé N.L được phát hiện mắc khớp giả xương chày bẩm sinh ngay từ khi mới biết đi. Đây là bệnh lý hiếm gặp, nguyên nhân có thể do di truyền, đặc biệt ở các gia đình có người thân mắc bệnh u xơ thần kinh tuýp 1. Ở trẻ mắc bệnh, xương chày bị rối loạn phát triển, dễ gãy, khó liền và ngày càng cong, dẫn đến ngắn chi, biến dạng và giảm khả năng vận động.

Khi đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bé N.L có biểu hiện cong cẳng chân phải. Các bác sĩ khoa Chỉnh hình và khoa Phục hồi chức năng đã thăm khám, tư vấn và điều trị bảo tồn bằng nẹp chỉnh hình nhằm hạn chế biến dạng xương. Sau đó, bệnh nhi đã trải qua 3 lần phẫu thuật với các phương pháp như cắt ổ khớp giả, ghép xương tự thân, ghép xương đồng loại và cố định xương. Dù tình trạng có cải thiện, tuy nhiên, xương vẫn không liền.

TS.BS Hoàng Hải Đức – Trưởng khoa Chỉnh hình, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Khớp giả xương chày bẩm sinh là một trong những bệnh lý khó điều trị nhất của chấn thương chỉnh hình Nhi khoa. Trẻ càng lớn, xương càng yếu và cong hơn. Nếu không điều trị hiệu quả, có thể dẫn đến ngắn chi nặng, biến dạng hoặc tàn tật. Sau khi đánh giá kỹ toàn bộ quá trình điều trị trước đó, chúng tôi quyết định tiếp cận phương pháp mới là ghép vạt màng xương có cuống mạch nuôi để nối liền xương cho trẻ.”

TS.BS Hoàng Hải Đức – Trưởng khoa Chỉnh hình, Bệnh viện Nhi Trung ương thăm khám cho bệnh nhi

Kỹ thuật ghép vạt màng xương có cuống mạch nuôi – bước ngoặt trong điều trị

Đây là kỹ thuật tiên tiến sử dụng vạt màng xương chày có mạch máu nuôi từ chân lành để chuyển ghép sang chân tổn thương. Trước khi ghép, các bác sĩ tiến hành cắt bỏ ổ khớp giả và toàn bộ màng xương bệnh lý, sau đó cố định khớp giả xương chày bằng nẹp vít. Tiếp theo là ghép vạt màng xương có cuống mạch nuôi vào vị trí xương bệnh bằng kỹ thuật vi phẫu để nối mạch máu, đảm bảo nuôi sống phần ghép.

Ca phẫu thuật kéo dài 4,5 giờ liên tục, đòi hỏi độ chính xác và sự phối hợp nhịp nhàng  giữa các chuyên khoa. Trong quá trình thực hiện, các bác sĩ phải tính toán rất cẩn trọng vị trí đường rạch, hướng bóc tách, cách bảo tồn mạch nuôi của vạt, đồng thời đảm bảo loại bỏ hoàn toàn phần xương tổn thương bệnh lý.

TS.BS Hoàng Hải Đức cùng ekip thực hiện phẫu thuật cho bệnh nhi

Trước đó, khoa Chỉnh hình – Bệnh viện Nhi Trung ương đã có kinh nghiệm thực hiện nhiều kỹ thuật vi phẫu phức tạp điều trị các bệnh lý khác như: ghép nối thần kinh trong tổn thương đám rối thần kinh, ghép vạt bạch huyết vi phẫu điều trị phù bạch huyết chi. Vì vậy, các bác sĩ đã có nền tảng kỹ thuật vững chắc để triển khai ca ghép này.

Lần đầu tiên sau 6 năm, bé N.L có thể tự đi lại bằng chính đôi chân của mình

Sau 6 tuần phẫu thuật, kết quả phim chụp X-quang cho thấy can xương hình thành tốt tại vị trí ghép, xương mới được tái tạo mạnh, ổ khớp giả được bù đắp xương mới vững chắc. So với các phương pháp phẫu thuật trước đây, tốc độ và chất lượng liền xương lần này đạt hiệu quả vượt trội hơn.

Các bác sĩ đánh giá phim chụp X-quang của trẻ trước và sau phẫu thuật

Bé N.L được kiểm tra mức độ hồi phục tại khoa Phục hồi chức năng

Đến tuần thứ 9 sau phẫu thuật, bệnh nhi được tháo bột, bắt đầu tập đi lại. Hiện tại, bé N.L đã có thể đi lại độc lập, tự đến trường, tham gia hoạt động cùng bạn bè như bao trẻ khác.

Giữa hành lang Bệnh viện, cô bé 7 tuổi từng phải mang nẹp, bó bột, giờ đã tự tin sải bước

Những bước chân đầu tiên tự đến lớp của bé N.L

“Suốt 6 năm qua, con đi đâu bố mẹ cũng phải cõng trên tay, một ngày đưa đón con đi học 4 lần vì con không thể tự đi lại, mọi sinh hoạt cá nhân đều khó khăn. Kể ra thì nhiều gian nan lắm nhưng gia đình tôi vẫn không bỏ cuộc. Bây giờ nhìn con có thể tự bước đi, chơi đùa với bạn bè tôi vẫn thấy như đang mơ.” – Mẹ bệnh nhi xúc động chia sẻ.

Nụ cười rạng rỡ trên gương mặt gia đình bệnh nhi khi chứng kiến sự hồi phục của con

Ca phẫu thuật thành công đánh dấu bước tiến quan trọng của đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương trong việc làm chủ các kỹ thuật vi phẫu tiên tiến trên thế giới. Hành trình của bé N.L cũng chính là nguồn động viên lớn lao cho những trẻ mắc khớp giả xương chày bẩm sinh, tiếp thêm niềm tin để các em nhỏ và gia đình kiên trì điều trị, vì một tương lai vững vàng trên chính đôi chân của các em.

Phòng Thông tin điện tử – Viện ĐT&NCSKTE