Khuyến cáo thuốc Motilium gây đột tử

Chuyên san về dược Prescrire của Pháp ngày 19.2 đăng tải báo cáo về hoạt chất dompéridone, rất phổ biến với tên thương mại Motilium (Janssen-Cilag sản xuất). Hoạt chất này thường được chỉ định để chống nôn, buồn nôn, ăn không tiêu, đầy bụng…

Thuốc Motilium của Janssen-Cilag tại VN – Ảnh: T.Tùng

Báo cáo cho biết: “Ước tính trong năm 2012, tại Pháp có từ 25 – 120 trường hợp đột tử do tác dụng phụ của dompéridone. Hoạt chất này có thể tăng nguy cơ làm rối loạn nhịp tim. Nhiều nghiên cứu từ năm 2005 của Hà Lan và Canada cho thấy người dùng dompéridone có nguy cơ đột tử vì bệnh tim cao hơn từ 1,6 – 3,7 lần”. Prescrire nhận định dompéridone có những tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng không chứng minh được hiệu quả cao, tùy từng dạng bệnh hoàn toàn có thể được thay thế bằng các hoạt chất khác. Do đó, Prescrire khuyến cáo các cơ quan quản lý dược phẩm Pháp và châu Âu nhanh chóng ra lệnh cấm hoạt chất này.

Do tác dụng phụ gây rối loạn nhịp tim, từ năm 1986, dompéridone dạng tiêm đã bị cấm lưu hành tại Pháp. Năm 2011, Cơ quan Quản lý dược phẩm và sản phẩm y tế Pháp (ANSM) gửi văn bản cho các bác sĩ, dược sĩ, trong đó đặc biệt lưu ý: “Nhiều nghiên cứu cho thấy dompéridone làm tăng nguy cơ bị rối loạn tim mạch và đột tử. Nguy cơ này cao hơn ở những bệnh nhân trên 60 tuổi hoặc dùng với liều lượng hơn 30 mg/ngày. Cần chỉ định dompéridone ở liều lượng thấp nhất có thể đối với cả người lớn lẫn trẻ em”. Hiện Cơ quan Quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) cũng đang nghiên cứu lại về “cán cân” hiệu quả điều trị – tác dụng phụ của hoạt chất này. Nhiều khả năng EMA nếu không cấm cũng sẽ khuyến cáo các bác sĩ hạn chế chỉ định dompéridone.

Theo tìm hiểu của Thanh Niên, tại thị trường VN, biệt dược Motilium, với hoạt chất dompéridone (của hãng Janssen-Cilag, Mỹ) được bác sĩ sử dụng rất rộng rãi lâu nay trong điều trị bệnh ở đường tiêu hóa (trào ngược dạ dày thực quản; đầy bụng…), với dạng viên uống. Một bác sĩ lâu năm về lĩnh vực tiêu hóa của Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cho biết khoảng giữa năm 2013, một số bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa VN có đọc thông tin, tài liệu của Pháp về việc khuyến cáo Motilium có thể gây tác dụng phụ làm rối loạn tim mạch, đột tử. Từ đó, chỉ những bác sĩ VN biết thông tin này rất cân nhắc trong việc sử dụng, nhất là với bệnh nhân có tiền căn về bệnh tim mạch thì có người không cho dùng. Theo ghi nhận của chúng tôi, một số người bán thuốc hiện vẫn chưa biết về thông tin trên. Các bác sĩ cũng tỏ ra thắc mắc là lâu nay không thấy cơ quan quản lý dược phẩm trong nước, cũng như Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm FDA của Mỹ có khuyến cáo gì về tác hại của thuốc trên như ở Pháp khuyến cáo.

“Bởi chưa có lệnh cấm nào, nên những bác sĩ dù biết thông tin nhưng vẫn cho bệnh nhân dùng thuốc, vì tính hiệu quả của thuốc, nhưng cân nhắc từng ca bệnh”, một bác sĩ nói. Thiết nghĩ, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cần xem xét, có ý kiến trước thông tin này để các bác sĩ biết nhằm tránh gây ra những tác hại đáng tiếc cho bệnh nhân.

Paracetamol có thể gây phản ứng nghiêm trọng