Nội soi tiêu hóa trẻ em

Là một kỹ thuật y học hiện đại được ứng dụng trong việc khám bệnh, chẩn đoán bệnh bằng việc sử dụng các loại dụng cụ chuyên biệt có camera để quan sát trực tiếp bên trong các cơ quan của cơ thể

A. Nội soi là gì?

Là một kỹ thuật y học hiện đại được ứng dụng trong việc khám bệnh, chẩn đoán bệnh bằng việc sử dụng các loại dụng cụ chuyên biệt có camera để quan sát trực tiếp bên trong các cơ quan của cơ thể. Với kỹ thuật nội soi, bác sĩ có thể quay phim, chụp hình bên trong các cơ quan, lấy dị vật, sinh thiết và thậm chí là thực hiện phẫu thuật nội soi. Nội soi hiện nay được sử dụng trong hầu hết các chuyên khoa: tai mũi họng, tiêu hóa (thực quản, dạ dày, đại tràng…) sản, ngoại, tiết niệu, xương khớp, thần kinh, thẩm mỹ…

B. Nội soi tiêu hóa là gì?

– Nội soi tiêu hóa là kĩ thuật nội soi sử dụng camera đưa vào lòng ống tiêu hóa.

– Nội soi thực quản, dạ dày và tá tràng là kĩ thuật sử dụng camera đưa vào lòng thực quản, dạ dày và tá tràng để quan sát và được ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý đại trực tràng.

– Nội soi đại trực tràng là kĩ thuật sử dụng camera đưa vào lòng đại trực tràng để quan sát và được ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lí đại trực tràng.

C. Lợi ích của nội soi tiêu hóa cho con bạn là gì?

– Đây là phương pháp duy nhất có thể quan sát trực tiếp lòng ống tiêu hóa do đó đánh giá tốt nhất bệnh lí bên trong lòng ống tiêu hóa như viêm, loét, khối u và các dị tật như hẹp, màng ngăn …

– Phương pháp duy nhất có thể tiến hành sinh thiết niêm mạc ống tiêu hóa tại đúng vị trí cần thiết và nhờ đó làm được các xét nghiệm quan trọng khác:

+ Xét nghiệm tế bào học để đánh giá mức độ viêm, loét, u lành tính hay ác tính

+ Xét nghiệm phát hiện vi khuẩn Helicobacter Pylori (H. Pylori) là loại vi khuẩn liên quan đến viêm loét dạ dày bằng các phương pháp khác nhau: test nhanh Urease, nhuộm Giemsa nhận dạng xoắn khuẩn H. Pylori, nuôi cấy vi khuẩn H. Pylori tìm kháng sinh phù hợp, miễn dịch thấm

– Ngoài ra, nội soi có thể điều trị một số bệnh lí ống tiêu hóa: hẹp thực quản, polyp, chảy máu tiêu hóa, dị vật … mà trong nhiều trường hợp các phương pháp khác không thể ưu việt hơn.

D. Bất lợi của nội soi tiêu hóa cho con bạn là gì?

Theo các khuyến cáo, nội soi tiêu hóa ở trẻ em cần được thực hiện dưới gây mê để thủ thuật diễn ra thuận lợi, chính xác, an toàn và tránh các sang chấn tinh thần cho trẻ. Ngay cả người lớn, việc nội soi gây mê cũng ngày càng được áp dụng rộng rãi. Tuy nhiên, nội soi tiêu hóa gây mê cũng có một số bất lợi sau:

– Các thuốc gây mê có thể dẫn đến sốc phản vệ, giảm huyết áp, giảm oxy máu, sặc (nếu dạ dày nhiều thức ăn) … tuy nhiên với tỷ lệ rất thấp.

– Dụng cụ nội soi khi đưa vào cơ thể cũng có thể gây chảy máu, thủng ống tiêu hóa và nguy cơ cao hơn đối với nội soi điều trị như nội soi gắp dị vật, nong thực quản, thắt giãn tĩnh mạch thực quản, cắt polyp…

E. Phương pháp nào có thể thay thế nội soi cho con bạn?

Khi bạn lo lắng về các điều bất lợi của nội soi tiêu hóa gây mê hoặc con bạn không đủ điều kiện để nội soi thì sau đây là một số phương pháp được áp dụng trước kia khi ở một số nơi không có điều kiện nội soi:

– Test thở: có độ chính xác cao trong việc tìm vi khuẩn HP nhưng không có các lợi ích khác đã nêu trên của nội soi và không có các bất lợi nêu trên.

– Chụp X quang, siêu âm: phát hiện được bất thường về hình thái như dạ dày dãn, hẹp môn vị, dấu hiệu gợi ý polyp đại tràng …nhưng không có các lợi ích khác và bất lợi của nội soi đã nêu trên.

Vì vậy, bạn cần tư vấn bác sĩ trước khi lựa chọn các phương pháp thay thế.

F. Con bạn cần phải nhịn ăn uống bao lâu trước nội soi?

– Nội soi dạ dày: Nhịn ăn uống hoàn toàn 4 giờ (nếu trẻ < 6 tháng); 6 giờ (trẻ < 8 tuổi) và 8 giờ (trẻ > 8tuổi). Có thể uống nước đường lần cuối trước khi nội soi 3 giờ. Nếu đã ăn uống cần hoãn nội soi vì khi gây mê có thể nguy hiểm đến tính mạng.

– Nội soi đại tràng: Cần dùng thuốc làm sạch ruột theo đơn và nhịn ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ nội soi.

– Thời gian nhịn ăn uống có thể kéo dài hơn trong các trường hợp đặc biệt theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

G. Lứa tuổi nào con bạn có thể được nội soi tiêu hóa?

– Mọi lứa tuổi: từ sơ sinh đến tuổi trưởng thành.

H. Loại dụng cụ nào sẽ áp dụng khi nội soi cho con bạn?

– Chúng tôi sẽ nội soi cho con bạn bằng hệ thống Olympus của Nhật Bản để nội soi thực quản, dạ dày, tá tràng và đại tràng đời GIF150, GIF160, GIF170 và GIF 180 có kết hợp với chế độ đổi màu hỗ trợ hình ảnh phát hiện ung thư sớm với nhiều máy nội soi có kích thước khác nhau tùy theo lứa tuổi.

– Bên cạnh qui trình khử khuẩn bằng tay, chúng tôi có máy rửa nội soi Olympus OERE-AW của Nhật Bản với chu trình rửa khép kín, tự động đảm bảo an toàn cho môi trường và đạt chuẩn khử khuẩn của máy nội soi khi tái sử dụng chống lây nhiễm.

– Ngoài ra, Khoa Nội soi Tiêu hóa cũng được trang bị hệ thống máy gây mê hiện đại cùng với trang thiết bị cấp cứu hồi sức tối ưu.

                           

                           Hình 1: Máy nội soi                                           Hình 2: Máy rửa nội soi

I. Ai sẽ gây mê và nội soi cho con bạn tại phòng nội soi?

– Ê kip gây mê sẽ tiến hành gây mê cho con bạn, khi con bạn bắt đầu đi vào quá trình mê, bạn sẽ được mời sang phòng hồi tỉnh.

– Các bác sĩ nội soi sẽ tiến hành nội soi cho con bạn sau khi được gây mê cùng với sự phụ giúp của các điều dưỡng phụ nội soi.

K. Ai sẽ theo dõi cho con bạn sau khi nội soi gây mê tại phòng hồi tỉnh?

– Bạn sẽ gặp lại con tại phòng hồi tỉnh

– Nhân viên y tế tại phòng hồi tỉnh sẽ tiếp tục theo dõi con bạn đến khi con bạn tỉnh hoàn toàn, tiếp xúc tốt, đi lại bình thường.

– Nếu con bạn không có diễn biến đặc biệt, bạn có thể cùng con rời Khoa Nội soi Tiêu hóa khoảng 1 giờ sau khi nội soi cùng với kết quả nội soi.

L. Ai sẽ kê đơn thuốc cho con bạn sau khi nội soi?

– Bạn sẽ cùng con quay về bác sĩ khám ban đầu để nhận đơn thuốc.

M. Bạn phải lưu ý những gì sau khi rời khỏi Khoa Nội soi?

1. Con bạn không trèo cầu thang, không tự đi trên sàn nhà trơn trong vòng 12 giờ
2. Con bạn không ngồi xe máy, không tự lái xe máy trong vòng 8 giờ
3. Con bạn không quyết định các vấn đề quan trọng trong vòng 12 giờ (đối với trẻ lớn)
4. Bạn hoặc gia đình luôn luôn ở bên cạnh con bạn trong vòng 24 giờ.
5. Nếu con bạn có các biểu hiện sau:

– Phân có máu, đau bụng, nôn, sốt, đau ngực, …

– Choáng váng, lơ mơ, khó thở, nổi mẩn, bí tiểu tiện, …

Bạn cần đưa con đến cơ sở y tế gần nhất.

Lưu ý dành riêng cho bạn nếu con bạn được nội soi cắt polyp:

– Trong 24 giờ đầu sau nội soi, bạn không được cho con đi xa quá 10 km tính từ Bệnh viện Nhi Trung ương.

– Trong 7 ngày đầu sau cắt polyp, con bạn được ăn phù hợp với lứa tuổi như sữa, cháo bột, cơm, nước hoa quả, không uống thuốc bổ máu (do thuốc làm phân có màu đen gây khó khăn trong việc theo dõi phân máu) và chất xơ cần được xay nhỏ.

* Các lưu ý khác cho con bạn nhân viên y tế sẽ dặn dò tùy theo từng trường hợp cụ thể.

N. Bạn phải trả bao nhiêu tiền cho việc nội soi tiêu hóa gây mê cho con bạn?

Bạn sẽ trả phí nội soi khác nhau tùy theo dịch vụ mà bạn lựa chọn:

Các dịch vụ liên quan đến nội soi thực quản, dạ dày và tá tràng:

– Nội soi thực quản, dạ dày và tá tràng có gây mê.

– Test nhanh urease.

– Nhuộm Giemsa tìm H. Pylori.

– Nhuộm Hematoxylin Eosin tìm tế bào viêm, tế bào ác tính.

– Nuôi cấy H. pylori.

– Kháng sinh đồ xác định nồng độ ức chế tối thiểu của 5 loại kháng sinh trong điều trị diệt H. pylori (MIC 5 loại).

Các dịch vụ liên quan đến nội soi đại trực tràng:

– Nội soi nội soi đại trực tràng có gây mê.

– Nhuộm Hematoxylin Eosin tìm tế bào viêm, tế bào ác tính.

– Cắt polyp.

Chú ý: Các dịch vụ nội soi khác bạn sẽ được thông báo tùy từng trường hợp cụ thể.

O. Bạn có thể liên hệ nội soi tiêu hóa cho con ở đâu?

Khi bạn nghi ngờ con bạn có các vấn đề về tiêu hóa, bạn hãy đưa trẻ đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương vào tất cả các ngày trong tuần (kể cả ngày lễ, cuối tuần), cụ thể:

• Khoa khám bệnh đa khoa
• Khoa khám bệnh chuyên khoa
• Trung tâm Quốc tế.

TS.BS Phan Thị Hiền