Tai nạn thương tích ở trẻ em trong dịp Tết Nguyên đán: Nhiều nguy cơ và có thể nguy hiểm đến tính mạng

Vào những ngày Tết, trẻ được nghỉ học dài, nhu cầu về quê đón Tết, du lịch của các gia đình tăng cao, cùng với đó là các hoạt động liên hoan, ăn uống, vui chơi cũng diễn ra liên tục. Vì vậy, trẻ nhỏ có thể gặp nhiều nguy cơ tai nạn thương tích trong những ngày Tết như: bỏng, pháo nổ, hóc dị vật, ngộ độc thực /hóa chất, té ngã, điện giật, tai nạn giao thông, đuối nước,… Do đó, các bậc phụ huynh nên lưu ý đề phòng những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra với con em mình.

Những mối nguy hiểm thường gặp đối với trẻ nhỏ những ngày cận Tết và Tết Nguyên đán

Ngộ độc thực phẩm:

Những ngày Tết, thói quen ăn uống, nếp sinh hoạt thường ngày của trẻ thường bị xáo trộn đột ngột, dễ dẫn đến các bệnh về đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, thức ăn ngày Tết thường được các gia đình để dài ngày và chứa nhiều mỡ, đạm dẫn đến nhiều trẻ rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thức ăn.

Bỏng:

Nhiều hoạt động nấu nướng cho các bữa tiệc: tất niên,, cúng gia tiên, năm mới… Đặc biệt nấu bánh chưng, bánh tét với những nồi nước sôi khổng lồ, lửa cháy bập bùng. Nhiều trẻ chạy nhảy không quan sát dễ dẫn đến bỏng lửa hay làm đổ nước sôi hoặc té ngã vào nồi nước.

Té ngã và các tai nạn sinh hoạt trong gia đình:

Các tình huống té ngã trẻ thường gặp trong dịp Tết Nguyên đán như: chạy vào khu vực trơn, ướt khi người lớn vệ sinh nhà cửa; chạy nhảy vui chơi với bạn bè, anh chị em; trèo cây, leo hàng rào, cầu thang, ban công khi người lớn không để ý. Ngay cả những đồ vật thông dụng tại gia đình cũng có thể là mối nguy hiểm với trẻ em như bàn ghế, dao kéo, thớt.

Pháo nổ:

Mỗi dịp Tết Nguyên đán, cả nước lại ghi nhận nhiều vụ nổ pháo tự chế gây tổn thương nặng như: đứt ngón tay, mù mắt, điếc, bỏng… để lại hậu quả vô cùng nặng nề về sức khỏe của trẻ.

Hóc dị vật:

Truyền thống của Tết là ăn các loại hạt hướng dương, đậu tương, hạt bí,…phụ huynh cũng cần lưu ý để xa tầm tay của trẻ và giám sát chặt chẽ khi con ăn, tránh xảy ra những trường hợp hóc dị vật gây bít tắc đường thở.

Ngộ độc hóa chất, thuốc, độc chất:

Nguyên nhân do nhiều gia đình mua các loại hóa chất như: xăng, dầu hỏa, dung dịch cọ rửa, axit, chất diệt cỏ về lau dọn, sơn sửa nhà cửa… nhưng lại để vào các chai nước suối, nước ngọt. Đặc biệt, trong những ngày Tết, nhiều gia đình sử dụng các loại dầu với các màu sắc sặc sỡ để thắp đèn trên bàn thờ cũng, mà không để xa tầm tay trẻ, không có cảnh báo, trẻ dễ  uống hoặc nuốt phải gây nguy hiểm tính mạng.

Các chai dầu đốt được sử dụng phổ biến để thắp đèn trên bàn thờ ở các hộ gia đình

Tai nạn giao thông:

Hàng năm, số bệnh nhi bị chấn thương, thậm chí tử vong do tai nạn nhập viện vào dịp Tết cũng không ít, do cha mẹ bận rộn không kiểm soát, để trẻ tự do điều khiển phương tiện, chở 3 chở 4, không đội mũ bảo hiểm; hoặc đi bộ, chạy chơi ngoài đường thiếu quan sát.

Điện giật:

Ngày Tết nguy cơ bị điện giật ở trẻ em cũng rất cao bởi các gia đình thường trang trí nhà cửa bằng các loại dây đèn nhấp nháy nhiều màu trên cành đào, cây quất. Cùng với đó, các thiết bị điện, ổ cắm điện không có dụng cụ bảo vệ an toàn khiến trẻ dễ bị điện giật. Tai nạn này có thể gây tổn thương nặng, nguy hiểm tính mạng cho trẻ nhỏ

Đuối nước:

Trong dịp Tết trẻ về quê chơi, cần chú ý tránh trẻ bị ngã xuống sông suối ao hồ, hay giếng nước khơi.

Gia súc, gia cầm cắn:

Ngày tết trẻ về quê với ông bà, thường được đưa bố mẹ đi chơi, thăm hỏi chúc tết gia đình. Các gia đình ở vùng quê thường có chăn nuôi gia súc như chó mèo trong nhà. Cần chú ý cẩn thận với những nguy hiểm rình rập từ các gia súc này như chó cắn hay mèo cào.

Trâu, bò húc là một tai nạn cũng khá thường gặp ở vùng nông thôn, trong một số trường hợp trâu bò hỗn sẽ tấn công người chăn thả và người xung quanh.

Phòng tránh tai nạn thương tâm xảy ra dịp Tết Nguyên đán đối với trẻ

Những tai nạn bỏng, hóc dị vật, ngộ độc thực phẩm, pháo nổ, té ngã, điện giật, tai nạn giao thông xảy ra với trẻ, nhẹ có thể chữa khỏi, nặng sẽ tàn tật suốt đời hoặc tử vong. Vì vậy, vai trò của các bậc phụ huynh và người chăm sóc trẻ rất quan trọng trong phòng chống tai nạn thương tích ở trẻ.

• Không cho trẻ chơi gần các ổ cắm điện, bóng điện. Các ổ cắm điện phải dùng dụng cụ che chắn kỹ lưỡng.
• Sử dụng thực phẩm rõ nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo chế biến an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Để các loại thuốc, hóa chất xa tầm tay của trẻ, không nên đựng hóa chất, xăng, dầu, thuốc  trong vỏ chai đựng nước uống nhằm tránh nhầm lẫn.- Thuốc diệt chuột có hình dáng bên ngoài khá giống với một số loại thạch và nước uống cho trẻ em, do vậy nếu gia đình có dự trữ thuốc diệt gián chuột cần nên được cất giữ cẩn thận.
• Các thuốc điều trị bệnh mạn tính của người trong gia đình  như thuốc chống trầm cảm, thuốc tim mạch cần cất giữ cẩn thận, như để  trong hộp riêng, có khóa
• Khi trẻ ăn uống, cha mẹ cần quan sát con. Hướng dẫn con ăn chậm, nhai kỹ…Giám sát chặt chẽ khi con ăn các loạt hạt lạc, hạt dưa, hạt bí,.. ngày Tết; không nên bắt ép trẻ ăn khi đang khóc hoặc để trẻ cười đùa trong khi ăn uống.
• Hướng dẫn trẻ tham gia giao thông an toàn
• Cần có người lớn giám sắt chặt chẽ khi trẻ chơi ở các khu vực gần ao, hồ, sông, suối, không cho trẻ chơi dưới  lòng đường… và các bề mặt trơn trượt
• Tránh để các đồ vật như thuỷ tinh, sắc nhọn,.. gần tầm tay của trẻ.
• Cần giáo dục cho trẻ biết các mối nguy hiểm từ các động vật xung quanh để biết cách phòng tránh, không trêu đùa với động vật lạ.

Tùy từng loại tai nạn thương tích mà người lớn có thể áp dụng cách sơ cứu khác nhau. Nếu trẻ không ngừng tim mà có những vết thương chảy máu thì việc đầu tiên là băng bó vết thương, nếu trẻ gãy xương thì cố định xương gãy. Nếu trẻ có dấu hiệu ngừng thở, thiếu oxy, chúng ta cần kích thích xem trẻ có đáp ứng hay không, có tuần hoàn không; sau đó gọi hỗ trợ từ những người xung quanh; Đánh giá đường thở, khai thông đường thở, nếu trẻ không thở thì ngay lập tức thực hiện ép tim, thổi ngạt. Tất cả các tai nạn thương tích ở trẻ, cần được sơ cứu đúng cách và đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế để được xử trí kịp thời” – BS CKII Nguyễn Tân Hùng – Phó trưởng Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương khuyến cáo.

Cần thổi ngạt, ép tim khi trẻ ngừng thở

Để hạn chế tai nạn đáng tiếc đến với trẻ trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão, gia đình cần có sự quan tâm, chăm sóc sát sao và tạo ra một không gian vui chơi an toàn cho trẻ.

Ngọc Thạch, Trà My – Phòng Thông tin điện tử