Đêm 6/8, các bác sĩ khoa Ngoại, Bệnh viện Nhi Trung ương, đã mổ cấp cứu cho bé Vũ B.L. (6 tháng tuổi, ở Hà Nội) bị thoát vị bẹn nghẹt. Do phát hiện quá muộn, một buồng trứng bị xoắn bên trong bao thoát vị đã hoại tử đen và mủn nát, buộc phải cắt bỏ.
Theo lời kể của gia đình, trước đó 3 ngày cháu L. có biểu hiện ho, đã được bệnh viện địa phương khám và cho thuốc về uống. Những ngày sau, bé vẫn ho nhiều, quấy khóc hơn và thỉnh thoảng có những cơn khóc thét. Đến ngày 6/8, gia đình phát hiện khối sưng cứng ở bẹn và đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây cháu được chẩn đoán thoát vị bẹn nghẹt, chỉ định mổ cấp cứu.
Buồng trứng hoại tử bị cắt bỏ (trái) và bệnh nhi sau khi được phẫu thuật (phải)
TS Bùi Đức Hậu, trưởng khoa Ngoại, cho biết: Thoát vị bẹn ở trẻ em là một bệnh lý bẩm sinh, xảy ra khi có sự ‘di chuyển’ của ruột, mạc nối hay buồng trứng vào trong ống bẹn. Nguyên nhân là do ống thông từ ổ bụng xuống vùng bẹn-bìu ở con trai hay vùng bẹn-môi lớn ở con gái (ống phúc tinh mạc) không teo đi mà vẫn còn tồn tại. Mỗi ngày bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận 20-30 trẻ đến khám về bệnh do còn tồn tại ống phúc tinh mạc.
Thoát vị bẹn hay gặp hơn ở các bé trai. Bệnh luôn đi kèm nguy cơ nghẹt, có thể dẫn tới hoạt tử ruột hay buồng trứng nếu không được điều trị kịp thời. Trẻ càng nhỏ nguy cơ hoại tử nội tạng do nghẹt càng cao vì các gia đình ít có khả năng phát hiện bệnh sớm.
TS Hậu cho biết, trong trường hợp bé L hai khả năng có thể xảy ra. Thứ nhất bé bị thoát vị bẹn từ trước mà gia đình không biết. Thứ hai là sau khi sinh bé vẫn còn ống phúc tinh mạc, gặp lúc viêm phế quản, ho nhiều gây tăng áp lực ổ bụng, khiến buồng trứng tụt vào ống phúc tinh mạc xuống bẹn gây thoát vị bẹn. Nghẹt khối thoát vị hoặc xoắn buồng trứng khiến trẻ rất đau đớn, nhưng do chưa biết nói nên bé chỉ có biểu hiện duy nhất là quấy khóc, khó chịu không dỗ được. Nếu được phát hiện sớm, khi buồng trứng mới xoắn mà chưa hoại tử, bác sĩ có thể mổ tháo xoắn buồng trứng, tránh hậu quả đáng tiếc kể trên.
Phát hiện sớm để tránh tai họa
Thoát vị bẹn thường có các biểu hiện:
- Xuất hiện khối phồng tại vùng bẹn-bìu (bé trai) hay vùng môi lớn âm hộ (bé gái).
- Khối này to lên khi trẻ ho, khóc, rặn hay sau vận động mạnh; có thể xẹp xuống khi trẻ nghỉ ngơi hay nằm yên.
- Khối thoát vị có thể đau khiến trẻ quấy khóc nhưng cũng có thể không gây đau.
Thường khi thấy con quấy khóc, cha mẹ hiếm khi nghĩ tới thoát vị bẹn. Chỉ đến khi khối thoát vị sa xuống mà không tự lên được và bị nghẹt, trẻ đau đớn khóc thét gia đình mới đưa con đến bệnh viện. Khi đó, rất có thể ruột hoặc buồng trứng đã bị hoại tử.
TS Hậu khuyến cáo, khi thấy trẻ quấy khóc nhiều mà không dỗ được, cha mẹ nên kiểm tra vùng bẹn hai bên của con:
– Nếu sờ thấy có khối to cứng, ấn vào khiến trẻ khóc thét thì cần đưa con đến khám cấp cứu tại các cơ sở có phẫu thuật nhi.
– Nếu khối u lớn ở bẹn, bẹn-bìu ở trẻ trai hay bẹn- môi ở trẻ gái nhưng không đau cũng cần nghĩ tới bệnh-tật do tồn tại ống phúc tinh mạc và đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật nhi.
Điều trị
Phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất cho thoát vị bẹn. Trẻ cần được mổ sớm, tránh để ruột hoặc buồng trứng sa xuống mà không trở lại ổ bụng được, dẫn tới nghẹt và hoại tử phải cắt bỏ. Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh nhân mổ thoát vị bẹn thường nằm điều trị 2 ngày, vết mổ nhỏ, có tính thẩm mĩ cao.
Thông tin thêm về bệnh lý thoát vị bẹn ở trẻ em, xin xem thêm tại: https://ngoainhi.com/news/ngoai-tong-hop/thoat-vi-ben-o-tre-em-33.html
Khánh Chi – phòng Kế hoạch tổng hợp